हिवाळी अधिवेशनादरम्यान महिलांच्या मोर्चात घोषणा देताना उत्साही कार्यकर्ती !
Friday, 28 February 2014
Sunday, 9 February 2014
Narendra Dabholkar
डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांवर Economist मध्ये प्रकाशित झालेला मृत्युलेख:
http://www.economist.com/news/obituary/21586275-narendra-dabholkar-fighter-against-superstition-was-killed-august-20th-aged-67-narendraज्ञानाधिष्ठित समाजनिर्मितीच्या स्वप्नाचा पाठपुरावा – विवेक सावंत
हे भाषण साप्ताहिक साधनामध्ये (१८
जानेवारी, २०१४) प्रसिद्ध झाले होते. ते चॉकलेट पार्सलसाठी वापरण्याची परवानगी
दिल्याबद्दल साधनाचे संपादक श्री. विनोद शिरसाट यांचे आभार.
तंत्रज्ञान आणि रोजगार
१८व्या शतकात सुरू झालेल्या औद्योगिक क्रांतीमुळे काही
वर्षांत विणकरांची पिढी बेरोजगार झाली होती. हीच परिस्थिती २०व्या शतकात सुरू
झालेल्या डिजिटल क्रांतीमुळे मध्यम कौशल्य असणाऱ्या वर्गावर (उदा. टायापिस्ट,
तिकीट एजंट इ.) आली आहे. अनेक अर्थतज्ञ असे मानतात की क्रांतीसाठी कारणीभूत innovation मुळे काही नोकऱ्या जात असल्या तरी समाजाचे एकूण राहणीमान वाढते, उच्च
राहणीमानामुळे वस्तू आणि सेवांची मागणी वाढते आणि त्यामुळे नव्या नोकऱ्या तयार
होतात. (उदा. सेक्रेटरींची संख्या कमी झाली तरी कॉम्प्युटर प्रोग्रामर्सची संख्या
वाढते.) मग काळजी करण्यासारखे काय आहे?
डिजिटल क्रांतीमुळे आलेल्या
समृद्धीचा अधिकाधिक वाटा भांडवलदारांनाच मिळत असल्याचे लक्षात येत आहे.
अमेरिकेच्या सर्वांत श्रीमंत १% लोकांना १९७० साली सकल उत्पन्नाचे ९% मिळत असत. हा
टक्का आता २२% पर्यंत पोहोचला आहे. गेल्या १४ वर्षांत अमेरिकेतील बेरोजगारी ३५%
वरून ४१%पर्यंत पोहोचली आहे. ऑक्सफोर्ड विद्यापीठाच्या एका अभ्यासानुसार आज उपलब्ध
असलेल्यापैकी ४७% नोकऱ्या पुढील २ दशकांत मशीन्स करू शकतील.
आजच्या तंत्रज्ञानाचा उद्याच्या
रोजगारावर मोठा परिणाम होणार आहे आणि यासाठी कोणताही देश तयार नाही. डिजिटल
क्रांती आणि रोजगार यांच्यातील संबंधांवर प्रकाश टाकणारे इकॉनॉमिस्ट मधील हे
संपादकीय आणि एक लेख:
The Trouble with Billionaires
सगळे अब्जाधीश खूप कष्ट, तसेच ‘brilliant innovations’ यांच्या आधारे
संपत्ती कमावतात...
संपत्तीचा हिस्सा समाजातील इतर
घटकांपेक्षा Innovators ना जास्त मिळायला हवा...
विषमता दूर करण्यासाठी गरीबांनी
अधिक कष्ट करायला हवेत...
आपल्या व्यवसायाच्या माध्यमातून संपत्ती कमावणारे
व्यावसायिक रोजगार निर्माण करून आणि दानधर्म करून समाजाची योग्य परतफेड करतात...
प्रस्थापित झालेल्या
अशा काही समाजांना The Trouble with Billionaires हे पुस्तक
आव्हान देतं. या पुस्तकाचा Ecologist मधील हा परिचय.
Subscribe to:
Posts (Atom)