'अर्थपूर्ण जीवनाचा समाजात शोध' घेण्यासाठी २००६ साली डॉ. अभय आणि डॉ. राणी बंग यांनी तरुणांसाठी विकसित केलेली शिक्षणप्रक्रिया म्हणजे 'निर्माण'...

समाजात सकारात्मक बदल घडवून आणण्यासाठी विविध समस्यांचे आव्हान स्वीकारणा-या व त्याद्वारे स्वत:च्या आयुष्याचा अर्थ शोधू इच्छिणा-या युवा प्रयोगवीरांचा हा समुदाय...

'मी व माझे' याच्या संकुचित सीमा ओलांडून,त्यापलीकडील वास्तवाला आपल्या कवेत घेण्यासाठी स्वत:च्या बुद्धीच्या,मनाच्या व कर्तृत्वाच्या कक्षा विस्तारणा-या निर्माणींच्या प्रयत्नांचे संकलन म्हणजे "सीमोल्लंघन"!

निर्माणबद्दल अधिक माहितीसाठी - http://nirman.mkcl.org; www.facebook.com/nirmanforyouth

Tuesday, 12 February 2013

एका माणसाने राजकीय परिवर्तन करण्याचा मार्ग


egkHkkjrkr ;qf/kf"Bjkyk fopkjysY;k ;{kiz'ukae/ks vsd iz'u fopkjk;pk jkgwu xsyk & rks vkt lokZauk HksMlkorks vkgs- gs tx dls cnykos?
       tx cnyk;yk gos ;k fo"k;h iQkj nqer vk<G.kkj ukgh- tx cnykos] lekt lq/kkjkok] xjhch tkoh] egkxkbZ tkoh] Hkz"Vkpkj u"V Ogkok- loZp Ogkos- i.k gs Ogkos dls? R;kgwugh tkLr ewyHkwr iz'u & gs djkos dq.kh?
      tx dks.k cnyo.kkj? bfrgkl o /keZ nks?ksgh Eg.krkr & izsf"kr] vorkj] egkuk;d- rqEgh iQDr R;kph okV c?kk- rks vkyk dh R;kps ik; /kjk- i.k rks vkyk rj vkEgh R;kyk dls vksG[k.kkj? Eg.kwu vkEgh vkt izR;sdp usR;kps fdaok lsfyfczVhps ik; /kjrks- u tk.kks] gkp iz'u lksMfo.kkjk uk;d vlsy €
      doh foB@By ok?kkauh o.kZu dsyap vkgs &
            vkEgh esa<ja esa<ja ;koa R;kua gdkykoa]
            ikpk olkZP;k cksyhus gksrs vkeqpk fyyko AA
      dsoG erisVhrwu fdaok vktP;k jktdkj.kk}kjs tx lq/kkjrkauk fnlr ukgh- usR;kauh fujk'kk dsyh] /kekZauh nqnZ'kk dsyh- pGoGh ean >kkY;k] dzkafrdkjh fopkjlj.;k o la?kVuk FkaM >kkY;k- ƒlkjsp nhi dls eankoys vkrk] T;ksrh fo>kwa fo>kwa >kkY;k„-
      ;kyk vtwu vsd vk;ke vkgs & vkdkjkpk- vktdky izR;sd iz'u o R;kph ikGseqGs tkxfrd >kkyh vkgsr- lk[kjsps Hkko vlksr dh /kkU;kps] iwj vlks dh nq"dkG] फ्लूw vlks dh vsM@l & loZp iz'u tkxfrd vkgsr- jk"V!h; vkdkj gk rj fdeku vlrksp- vklkee/ks cksMksapk fgalkpkj >kkyk dh eqacbZe/ks izfrfdz;k vqeVrs- iz'u fo'kky vkdkjkps] R;kauk dkj.khHkwr jktdh; fdaok vkfFkZd lRrk  fojkV vkdkjkP;k- loZp eksBs & dsoG eh NksVk- txkP;k dksi`;kr dqBsrjh vfLrRokr vlysyk lkekU; ek.kwl- vsdVk- rks grcyi.sk Eg.krks & eh gs tx cnyw dls ?
      ifjorZukps uos xf.kr] uok n=f"Vdks.k vkEgkyk gok vkgs-
ifjorZukps uos xf.kr
      iqjk.kkae/kyh xks"V izfl/n vkgs- dkfrZds; o x.kirhe/ks Li/kkZ ykxyh & dks.k vxksnj i=Foh iznf{k.kk iw.kZ djrks- dkfrZds; vkiY;k okgukoj clwu i=Foh iznf{k.ksyk fu?kkyk- x.kirhus dsoG tkxP;k tkxh Lor%Hkksorh fxjdh ?ksvwu i=Foh iznf{k.kspk gsrw lk/kyk- dkfrZds; fcpkjk vtwu /kkorksp vkgs- ;k dFksr dkgh vqRrj lkiMsy dk ?
      vkt HkkSfrd'kkL_kkryh dksMh ckslkWu lkj[;k lw{ere d.kkaP:kk 'kks/kkus lqVr vkgsr- jksxkaps ewG lw{ere tuqd fdaok izfFku js.kwe/ks lkiMrs vkgs- ra_kKku ek;dzksfpi o uWuks VsDukWykthP;k ikrGhoj iq<s tkrs vkgs- <kscGdMwu lw{ekdMs tk.;kP;k foKkukP;k ;k fn'kse/ks vkiY;kyk lekt ifjorZuklkBh dkgh uoh n="Vh feGw 'kdrs dk ? vFkkZr] O;kid jktdh; ifjorZukph nksjh iqUgk O;DrhP;k gkrh nsrk ;sbZy dk ?
xka/khthapa vsd okD;] ‘Be the change yourself that you want to see in the world’, gs R;k n="Vhus ea_kklkj[ka okD; vkgs- ckg@; ifjorZukph lqjokr ek>;k Lor%P;k ifjorZukiklwu Ogk;yk goh- gs okD; ifjorZukph uSfrd dlksVh nsrap] lkscrp rs lRrsph vqyFkkikyFk djra- lekt ifjorZukph loZ 'kDrh jktdh; lRrk&ifjorZuke/ksp fdaok ekstD;k /kqjh.kkaP;k gkrhp vkgs v'kh dYiuk Lor%yk fucZy djQu Vkd.kkjh vkgs- ;kr loZ 'kDrh ckgsj vkjksfir dsyh tkrs- gs Lor%ps fucZyhdj.k rj vkgsp vkgs] Lor%ph tckcnkjh >kVd.ksgh vkgs- ex eh ifjfLFkrhyk] ljdkjyk] usR;kauk] HkkaMoynkjkauk] ij/kehZ;kauk] ijizkarh;kauk] 'kstk`;kyk fdaok ck;dksyk nks"k nsvwu larks"k ikowu fu"dzh; clw 'kdrks- vqik;kph fdYyh nql`;kaP;k gkrh ns.ks gk ifjfLFkrhyk vifjorZuh; dj.kkjk ekxZ BjQ 'kdrks- R;k vqyV xka/khapa gs lw_k ifjorZukph tckcnkjh o 'kDrh ek>;k gkrkr nsrs-
gk n=f"Vdks.k Lor%p vsd ewyHkwr ifjorZu vkgs- gh LojkT;kph lqjokr vkgs-
uos dqjQ{ks_k
      ƒfgan&LojkT;„ ;k vkiY;k egRokP;k iqLrdkr xka/khauh LojkT; Eg.kts dk; gs lkaxrkauk nqljh vsd dGhph ekaM.kh dsyh vkgs- LojkT; Eg.kts dsoG Lor%ps jkT; ukgh] rj Lor%oj jkT;- Lor%ps jkT; gh gDdkph] ekydhph] lRrsph Hkk"kk lokZaukp dGrs] Hkkors] lq[kkors- i.k ƒeh„ tj jkT; djk;yk ;ksX; ulsu rj Lor%ps jkT; Eg.kts vs[kk|k vkG'kh ek.klkP;k fdaok bnh vehu ok fgVyjP;k gkrh jkT; ns.ks BjQ 'kdrs- ƒLor%ps jkT;„ ph iwoZvV vkgs ƒLor%oj jkT;„- ek>ks 'kjhj] eu] cq/nh] okx.ks] tx.ks g@;k lokZaoj foosd o uhrhps jkT; vl.ks vko';d-
      ;k {k.kh ifjorZukps ;q/n{ks_k cnyrs- rs dsoG ek/;es] erisVh fdaok ekspsZ vso<sp u jkgrk Lor%yk] O;DrhP;k tx.;kykgh ifjorZukps dqjQ{ks_k cuors-
      ex vki.k iz'u dkgh Lor%ykp fopkjQ ykxrks &
eh dk; [kkrks ? fdrh [kkrks ? rs dks.k cuors ? dks.k fidors ? ek>;k [kk.;kps ek>ks vkjksX;] dkSVqafcd laca/k] 'ksrhps vFkZ'kkL_k] 'ksrd`;kP;k vkRegR;k] i'kq&i{khaps tx.ks&ej.ks] Xykscy okfeZax vls vla[; ifj.kke vlrhy rj ek>ks [kk.ks gh lk/khlq/kh d=rh vqjr ukgh- rh vfr'k; egRokph v'kh oS|d'kkL_kh;] vFkZ'kkL_kh;] lekt'kkL_kh;] uhrh'kkL_kh; o jktuSfrd d=rh Bjrs- rks vsd uSfrd o jktdh; fu.kZ; Bjrks- vqxkp ukgh eWdMkWuYM] eWxh o dWMcjh ;kaph thokikM /kMiM vsdkp xks"Vhyk izHkkfor dj.;klkBh lqjQ vkgs & eh dk; [kkos- ;kpk ljG vFkZ vlk dh eh & O;Drhus & dk;] fdrh] dqBs] dq.kkdMwu [kkos gk izpaM egRpkpk fu.kZ; vkgs-
      vkf.k rks ek>;k gkrkr vkgs €
      l/;k eh rks xiQyrhr brjkaP;k gkrh lksiowu fu"dkGth >kkyks vkgs] ijk/khu >kkyks vkgs- eh jkst dk; [kkrks] dk; [kk.kkj gk fu.kZ; eh lko/k gksvwu Lor% fopkjiwoZd dsyk ikfgts- gh LojkT;kph lqjokr-
      nqljs vqnkgj.k ?ksvw & eh dk; uslrks ? 
      eh lqrhvSoth flaFksfVd diMs okijys dh dkilkph ekx.kh deh gksvwu dkilkps Hkko iMw 'kdrkr- eh [kknhvSoth daiuhfufeZr oL_k okijys dh [ksM@;krys dkr.kkjs&fo.k.kkjs gkr csjkstxkj gksvwu iksVa vqik'kh gksvw 'kdrkr- ifj.kker% 'ksrdjh vkRegR;k djQ 'kdrkr] eqys dqiksf"kr gksvwu ejQ 'kdrkr] o csjkstxkj gkr canqdk vqpywu /keZ fdaok dzkarhP;k ukokus brjkaps tho ?ksvw 'kdrkr-
eh dk; uslrks gk vsd NksVklk fu.kZ; gh vsdk eksB@;k dzkarhph lqjokr BjQ 'kdrs-
      ek>ks jkstps tx.ks gh lk/khlq/kh ckc ukgh- izpaM egRokpk jktdh; o uSfrd fu.kZ; vkgs- R;keqGs eqys ejQ 'kdrkr] R;keqGs i=Foh rkiw 'kdrs] R;keqGs vkfFkZd egklRrk cuw o dkslGw 'kdrkr- vesfjdu fdaok tikuh ekykvSoth phuh eky okijQu eh tkxfrd lRrkdsanz fiQjorks vkgs-
ifjorZukpk ladYiukek
      vUu o oL_kkf'kok; vtwu gh ;knh eksBh vkgs- eh dk; okprks? dk; c?krks? dk; fopkj djrks? dks.krh Hkk"kk cksyrks? dqVqackr] lektkr dls okxrks? ek>;k vqRiUukps lk/ku dk;? eh fdrh dekorks? dlk o d'kkoj [kpZ djrks? eh brjkalkBh dk; djrks? eh lkekftd] jktdh; o i;kZoj.kh; iz'ukaoj dk; Hkwfedk ?ksrks? eh dq.kkyk leFkZu djrks? ------------

      ;k lkj[;k ckcrhr ifjorZu lqjQ dj.ks gs c`;kp izek.kkr O;DrhP;k gkrh vkgs- gk ifjorZukpk lokZr izR;{k o >kViV ekxZ- vq/kkjhyk oko ukgh- ijkoyacu ukgh- ifjorZukph 'kDrh ek>;k gkrh €
vki.k vkiY;kyk ƒek>kk ifjorZukpk ladYiukek„ r;kj djQ 'kdrks vqnkgj.kknk[ky &
1-   ek>;k vuko';d xjtk deh djhu- (dk; deh djrk ;srhy ?)
2-   R;krwu vqjysyk iSlk lektklkBh okijsu (fdrh ? d'kklkBh ?)
3-   [kknh okijsu & fdeku dkgh oL_k- ('ksrd`;kyk] fo.kdjkyk] ek>;k vkjksX;kyk o l="Vhyk iQk;nk-)
4-   ijtkrh;] ij/kehZ; o ijizkarh; fdeku ikap t.kka'kh eS_kh djhu- (}s"k deh gksbZy-)
5-   Hkz"Vkpkjkr lg;ksxh gks.kkj ukgh- fojks/k djhu-
6-   lekt$jktdkj.k lq/kkj.;kP;k vfgald o }s"kjfgr vkanksyukauk leFkZu nsbZu-
7-   'kjhjJekph [kkyph ekuyh tk.kkjh dkes jkst dkgh osG djhu-

lkaLd=frd ifjorZu gh jktdh; dzkarh
      lkaLd=frd Eg.kts fuOoG ukVda fdaok euksjatukps dk;Zdze uOgs- 'kklukps lkaLd=frd ea_kky; djrs rso<sp uOgs- vki.k dls txrks gh vkiyh laLd=rh- Eg.kwu R;kr ifjorZu gs lkaLd=frd ifjorZu vkgs- lkaLd=frd ifjorZu gs O;Drhiklwu lqjQ gksvwu ljksojkrhy iljr tk.kk`;k orZqGkdkj ygjhizek.ks ek.klk&ek.kklk}kjs iljr tkvw 'kdrs- vkiY;k izR;sdkpk fdeku 'kaHkj ek.klka'kh toGpk laidZ o Eg.kwu ifj.kke vlrks- ek>ks vkpj.k] izR;{k tx.ks gsp ifjorZu o gsp izlkjkps ek/;e- rsp lk/; o rsp lk/ku- osxGh dkgh dzkarh ulrs- dkj.k loZ jktdh; dzkarhapa vafre /;s; lRrs}kjs lkekU; ek.klkps tx.ks cny.ks gs vlrs- eh rs vktp izR;{kkr vk.kw 'kdrks-
      tx o iz'u fo'kky vkgsr- i.k vktP;k ;qxkrhy uohu lk/kukauh & eksckbZy iQksu] vsl vse vsl] baVjusV] iQslcqd] fV@oVj] yWiVkWi] iluZy daEI;qVj ;k lokZauh jktdh; lRrk] vkfFkZd lRrk] orZekui_ks o VhOgh ;kaP;k vsdkf/kdkj'kkghauk izHkkoh vkOgku fnys vkgs- O;Drhph 'kDrh viQkV ok<yh vkgs- vksckekph fuoM.kwd vlks dh vjc fLizax vkanksyus] vlkatspk fonzksg vlks dh v..kk gtkjsaps vkanksyu- ukxfjdkaP;k Lora_k jktdh; d=rhyk vf/kd oko fuekZ.k >kkyk vkgs- ;k uohu ek/;ekaeqGs O;fDrxr lkaLd=frd ifjorZu >kikV@;kus O;kid iljQ 'kdrs-
      jktdh; ifjorZukpk ekxZ ns[khy dkgh ckcrhr vko';d vlsy- ifjorZuklkBh eksBh vkanksyusgh ykxrhy- i.k R;klkscrp ifjorZukps LojQi uO;k i/nrhus c?k.ks] R;klkBh lkaLd=frd ifjorZukpk ekxZ Lohdkj.ks gs Lor%p vsd jktdh; ifjorZu vkgs- Lor%ps lcyhdj.k vkgs- vktP;k oSf'od >kkysY;k txkr] ra_kKkukP;k uO;k 'kks/kkauh l{ke >kkysY;k ukxfjdkauk tx cny.;klkBh erisVh o jktdh; vkanksyukalkscrp vtwu vsd lk/ku ;krwu gkrh ykxrs-
      oLrqr% ;kr uohu dk;? uOon o"kkZaiwohZ ukxfjdkauk vlgdkj] Lons'kh o [kknhph th gR;kjs xka/khauh fnyhr] feBkiklwu pj[;ki;Zar ts dk;Zdze fnysr rh lkaLd=frd ifjorZukrwu vFkZ&jktdh; dzkarhph lk/kus gksrh- eksBh jktdh; vkanksyus Dofpr] ngk&ckjk o"kkZrwu vsdnk] 1920] 1930] 1942 e/ks >kkyhr- eq[; fu;ehr dk;Zdze & jkstps tx.ks cnyk-
      lkaLd=frd ifjorZu Lor%iklwu lqjQ gksrs- tx cny.;kph lqjokr Lor%iklwu gksrs-
bFksp- vktp- vkRrkp-
      i;kZoj.k pGoGhrhy eksBk lqanj fopkj vkgs- ƒfVEcDVwe/ks vsdk boY;k'kk iQqyika[kjkus ia[k iQMiQMfoY;keqGs iWflfiQd egklkxjkr oknG fuekZ.k gksvw 'kdrs-„
      vkiys ia[k iQMiQMowu rj c?kk-

MkW- vHk; cax

No comments:

Post a Comment